'Focus': de aard van het beestje
Waarom hebben wij geen herderskatten, maar wel herdershonden? Al 15.000 jaar, langer dan koeien, schapen, kippen, paarden en katten, is de hond het lievelingshuisdier van de mens. Waarom en hoe is hij dat geworden?
Door de eeuwen heen zijn hond en baas veel op elkaar gaan lijken. Dankzij onze goede zorgen worden honden zo oud dat ze soms ook dement worden. Diederik Jekel en Elisabeth van Nimwegen onderzoeken in het wetenschapsprogramma Focus hoeveel ‘De Beste Vriend Van De Mens’ op ons is gaan lijken.
Alle honden, van chihuahua tot Deense dog, stammen af van wilde wolven. Aanvankelijk werden waarschijnlijk de sociale wolvenpups uitgezocht die niet bang waren voor mensen. Die lieten zich makkelijker opnemen in een mensenfamilie en plantten zich voort met andere niet-bange soortgenoten. Zo werd de wolf in een aantal generaties een tam huisdier: de hond.
Elisabeth bezoekt paleontoloog en archeozoöloog Mietje Germonpré in Brussel. Germonpré laat zien dat tienduizenden jaren samenleven met de mens, niet alleen het gedrag van de wolf veranderde, maar ook zijn uiterlijk. De snuit werd korter en de kleur van de vacht veranderde. Door vervolgens duizenden generaties te selecteren op uiterlijke kenmerken, is de enorme variëteit aan hondenrassen ontstaan zoals we die nu kennen.
Het selectieproces veranderde ook het gedrag van de wolf en hond. Bioloog Michelle Lampe onderzocht wolven- en hondengedrag in Gaia Zoo te Kerkrade. Een wolf zal nooit een mens in de ogen kijken, maar Fikkie doet niet anders. En als een wolf geconfronteerd wordt met een probleem, zoals voedsel dat ergens in verstopt is, zoekt hij door tot hij dat vindt. Een hond heeft zijn baasje nodig voor de oplossing.
Hond en baas zijn door de eeuwen heen steeds meer op elkaar gaan lijken. Net als de mens wordt de huishond veel ouder dan zijn wilde voorouder. Dankzij de goede zorgen krijgen honden daarom soms ook ouderdomsziektes zoals dementie. Ook symptomen van depressie en ADHD worden gezien. Ook krijgen honden de welvaartsziekten van hun baas zoals overgewicht en diabetes. Diederik gaat met Harvey, de hond van zijn ouders, op bezoek bij Claudia Vinke van de gedragskliniek van de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht. Zijn ze beiden goed opgevoed?
'Focus', donderdag 26 april om 21.25 uur op NPO 2.
