Radio Doc: Het Martelinstrument bij de NTR
Het lijkt zo verdomde makkelijk: een gebogen buis met drie ventielen, meer is het niet. En toch is de trompet een berucht instrument, dat zich nauwelijks laat temmen.
Om van de een naar de andere hoge noot te komen gaat het om minieme veranderingen in de opening van de lippen, soms minder dan een tiende van een millimeter. Tegelijk is er een grote stoot lucht nodig om die noot mogelijk te maken. En dus ligt het falen om de hoek. Bovendien klinkt het schelle geluid van een trompet overal doorheen. 'Zelfs een dove kan het horen.' Trompetspel vergt daarom vooral durf. Nooit in paniek schieten, zelfs niet na een foutje. Toeslaan op het juiste moment. Niet voor niets staan de trompettisten op het conservatorium bekend als de ‘Bokito-afdeling’.
Trompettist Frank van der Poel raakte overspannen van de druk om altijd maximaal te presteren. En zat een paar jaar nogal depressief thuis. Uiteindelijk ontdekte hij dat er alleen een maximale inspanning op de trompet geleverd kon worden met een maximale ontspanning. Even afstand nemen, een wandelingetje, een kopje koffie, doet dan vaak wonderen. Eric Vloeimans deed dat al van nature. Hij was aanvankelijk helemaal niet zo talentvol. 'Ik kwam met hakken over de sloot door de toelating van het conservatorium, na eerst een keer te zijn afgewezen.' Hij heeft zich nooit ingelaten met het mannetjesputters-wereld van de trompettisten maar vooral naar zijn kenmerkende geluid gezocht.
De meeste trompettisten is dit niet gegeven. Ze blijven dag in dag uit door oefenen. Maar de trompet daagt hen uit. Amateur-trompettist Bart van Zutphen: 'Het is zo’n weerbarstig ding. Je oefent soms weken en komt totaal niet vooruit. En dan opeens is er die dag, kadootjesdag, dat alles lukt. Dat je de sterren van de hemel speelt. Dat je elke noot raakt. Voor die kadootjesdag doe ik het.'
Voor de documentaire ‘Het martelinstrument’ sprak radiomaker Jan Maarten Deurvorst met vele amateurs en professionele trompettisten over de aantrekkingskracht van de trompet en de pijnlijke pogingen om het gedroomde geluid uit het instrument te krijgen.
Radio Doc is het wekelijks documentaire-uur van NTR en VPRO
'Radio Doc: Het Martelinstrument', zondag 19 november om 21.00 uur op NPO Radio 1.
