'Het Geheim van de Meester' gaat internationaal voor tweeluik 'De Schreeuw'

dinsdag 17 oktober 2023
Foto: AVROTROS © Elvin Boer 2023

Het werk wordt wel de Mona Lisa van de moderne kunst genoemd en de maker ervan de vader van het expressionisme. Het team van 'Het Geheim van de Meester' gaat voor het eerst internationaal om een wereldberoemd en revolutionair schilderij te reconstrueren: De Schreeuw van de Noorse schilder Edvard Munch.

Schilder en onderzoeker Lisa Wiersma moet de stijl en techniek van Munch onder de knie krijgen en krijgt daarbij hulp van restaurator Michel van de Laar, materiaaldeskundige Joris Dik en wetenschapshistoricus Thijs Hagendijk.


Het vierkoppige team van experts trekt alles uit de kast om in dit tweeluik de geheimen van de Noorse schilder te ontrafelen. Ze reizen naar Noorwegen om het origineel van dichtbij te bestuderen, bij Munch-experts informatie in te winnen over zijn werk en leven. Ook bezoeken ze de plekken die voor de schilder belangrijk waren. Tegen het indrukwekkende decor van het Noorse landschap doen zij informatie op over materialen, technieken en beweegredenen die cruciaal zijn bij de reconstructie van De Schreeuw.

Iconisch werk
De Schreeuw is een beklemmend werk van Munch. Munch schilderde een herinnering aan een wandeling in Oslo waarbij hij werd overvallen door een diepe existentiële angst. Het spookachtige figuur duikt wereldwijd overal op: op mokken, ansichtkaarten maar ook het iconische masker uit de Scream-films is erop gebaseerd. Het werk laat een onuitwisbare indruk achter omdat het de angst zo voelbaar maakt. Dat was nieuw voor de tijd waarin Munch dit portret maakte.  

De kunstenaar doorgronden
Schilderen wat je voelt in plaats van schilderen wat je ziet; Munch was één van de eerste die dat deed met dit werk en stond zo aan de wieg van het expressionisme. Om meer te weten over de geestelijke gesteldheid van Munch bezoekt Thijs Hagendijk dichter Micha Hamel. Hij werd opgenomen in een psychiatrische kliniek en schreef daar een dichtbundel over. Hij weet daardoor precies hoe je een geestelijke crisis om kunt zetten in kunst.

Michel van de Laar leert stukje bij beetje de man achter de kunstenaar kennen door in Noorwegen in zijn voetsporen te treden. Joris Dik doorgrondt het werk vanuit zijn vakgebied en stuit daarbij op een bijzonder bindmiddel. Kijkt het team met al deze kennis op een andere manier naar dit wereldberoemde werk? En helpt het Lisa om zo dichtbij het maakproces van de kunstenaar te komen zodat zij de perfecte reconstructie kan maken?

Materialen
Joris en Thijs zoeken ondertussen in Nederland uit welke materialen Munch bij het maken van zijn meesterwerk gebruikte. Zij gaan op zoek naar het perfecte karton en onderzoeken ze het bijzondere bindmiddel caseïne. Ook de twee soorten krijt die Munch op het werk gebruikte worden volgens speciaal recept gemaakt. In Noorwegen bezoeken zij het oude museum waar het werk in 1994 op spectaculaire wijze gestolen is. Wat heeft het werk destijds allemaal moeten doorstaan en heeft dat sporen op het schilderij achtergelaten?

Van Nederland naar Noorwegen
Lisa Wiersma gaat met de materialen en alle vergaarde kennis aan de slag. Omdat Lisa in haar atelier in Nederland aan de kleuren blijft twijfelen, besluit ze naar Noorwegen af te reizen om zo dichtbij het origineel verder te kunnen werken. Als de reconstructie af is, ontmoet het hele team elkaar in Noorwegen voor het ultieme moment: de vergelijking met het origineel. Hoe dichtbij is het team deze keer gekomen?

'Het Geheim van de Meester: De Schreeuw' is op 18 en 25 oktober om 20.25 uur bij AVROTROS op NPO 2 te zien.

 

DOSSIER: Najaar 2023: alle plannen, alle zenders! (NL)

volledig dossier

TVvisie Extra



Onze apps

Download onze app op de Google Play Store Download onze app in de App Store

Meest recente

Multimedia SPOTLIGHT

Kijktip van de dag

Doorblader onze nieuwsberichten en kom alle nieuwtjes uit televisieland te weten!

Dossiers